Gelişmiş SQL Performans Teknikleri ve Optimizasyon

1️⃣ İndeks Kullanımı (Indexing)

• 🔹 İndeks Oluşturma:

CREATE INDEX idx_kullanici_adi ON kullanicilar(kullanici_adi);

• 🔹 İndeksleri Listeleme:

SHOW INDEX FROM kullanicilar; -- MySQL
SELECT * FROM pg_indexes WHERE tablename = 'kullanicilar'; -- PostgreSQL

• 🔹 İndekslerin Faydası:

• Arama hızlarını artırır.
• JOIN işlemlerini hızlandırır.
• ORDER BY işlemlerinde performans iyileştirir.

2️⃣ Sorgu Optimizasyonu

• 🔹 EXPLAIN ANALYZE Kullanımı (Sorgu planını incelemek için):

EXPLAIN ANALYZE SELECT * FROM siparisler WHERE durum = 'tamamlandı';

• 🔹 JOIN Yerine Subquery Kullanımı (Bazı durumlarda daha hızlı olabilir)

SELECT * FROM kullanicilar WHERE id IN (SELECT kullanici_id FROM siparisler WHERE tutar > 1000);

• 🔹 LIMIT ve OFFSET Kullanımı (Gereksiz veri çekmeyi önler):

SELECT * FROM urunler ORDER BY fiyat DESC LIMIT 10;

3️⃣ Veri Normalizasyonu ve Denormalizasyonu

• 🔹 Normalizasyon: Veri tekrarını önleyerek veritabanını daha tutarlı hale getirir. 🔹 Denormalizasyon: Büyük ve karmaşık sorguları hızlandırmak için bazı veri tekrarlarına izin verir.

CREATE TABLE siparisler (
    id SERIAL PRIMARY KEY,
    musteri_id INT,
    urun_id INT,
    miktar INT
);

ALTER TABLE siparisler ADD COLUMN musteri_adi TEXT;

4️⃣ Önbellekleme (Caching) Kullanımı

• 🔹 Memcached veya Redis gibi önbellekleme sistemleri, sık kullanılan sorguların performansını artırır.

$redis = new Redis();
$redis->connect('127.0.0.1', 6379);
$cacheKey = 'top_urunler';

if (!$data = $redis->get($cacheKey)) {
    $data = $db->query('SELECT * FROM urunler ORDER BY satis_sayisi DESC LIMIT 10')->fetchAll();
    $redis->setex($cacheKey, 3600, json_encode($data));
}

• 🔹 Materialized Views (PostgreSQL için)

CREATE MATERIALIZED VIEW en_cok_satanlar AS
SELECT urun_id, COUNT(*) as satis_miktari FROM siparisler GROUP BY urun_id;

5️⃣ Bağlantı Havuzu (Connection Pooling) Kullanımı

• 🔹 PostgreSQL için PgBouncer, MySQL için ProxySQL gibi bağlantı havuzu araçları, veritabanı bağlantılarını yöneterek yükü azaltır.

[databases]
db1 = host=127.0.0.1 port=5432 dbname=veritabani

6️⃣ Veritabanı Ayarlarının Optimizasyonu

• 🔹 MySQL’de InnoDB Buffer Pool Ayarı:

[mysqld]
innodb_buffer_pool_size = 2G

• 🔹 PostgreSQL’de Work Mem Ayarı:

work_mem = 64MB

• ✔ Doğru indekslemeleri yapın.
• ✔ Sorgularınızı EXPLAIN ANALYZE ile test edin.
• ✔ Önbellekleme sistemlerini kullanın.
• ✔ Bağlantı havuzları ile yükü dengeleyin.
• ✔ Veritabanı yapılandırmalarınızı optimize edin.