Bash Script ile Otomasyon: Temel Komutlar ve İleri Teknikler

Yorumlar

Bash scripting, Linux sistemlerinde görevleri otomatikleştirmek ve sistem yönetimini kolaylaştırmak için kullanılan güçlü bir araçtır. Sunucu yönetimi, dosya işlemleri, log analizi ve yedekleme gibi birçok işlemi bir Bash scripti ile otomatize edebilirsiniz. Bu yazıda, genel olarak özet olarak Bash script’in temel yapısını, önemli komutları ve ileri teknikleri anlatacağım.

1. Bash Script Nedir ve Neden Kullanılır?

Bash (Bourne Again Shell), Linux sistemlerinde kullanılan popüler bir kabuk (shell) türüdür. Bash script ise birden fazla komutu içeren ve otomasyon sağlayan bir betik (script) dosyasıdır.

Bash Kullanmanın Avantajları:

✅ Manuel işleri otomatikleştirir (yedekleme, log temizleme, sistem güncellemeleri).
✅ Tekrar eden işlemleri hızlandırır.
✅ Kendi yönetim araçlarınızı oluşturmanıza olanak tanır.

Bash script dosyaları .sh uzantısıyla kaydedilir ve Linux’ta doğrudan çalıştırılabilir.

2. Temel Bash Komutları

Bir Bash scripti yazmaya başlamadan önce bazı temel komutları bilmek gerekir.

Basit Bir Bash Script Örneği

BASH

#!/bin/bash
echo 'Merhaba, Bash Script!'

Bu script, terminalde 'Merhaba, Bash Script!' çıktısını verir. Scripti Çalıştırma: 1️⃣ Önce dosyayı oluşturun:

BASH

nano ilk_script.sh

2️⃣ Çalıştırılabilir hale getirin:

BASH

chmod +x ilk_script.sh

3️⃣ Scripti çalıştırın:

BASH

./ilk_script.sh

3. Değişkenler ve Kullanıcıdan Girdi Alma

Bash’te değişkenler kullanarak dinamik scriptler yazabilirsiniz.

Değişken Kullanımı:

BASH

#!/bin/bash
isim='Ahmet'
echo 'Merhaba, $isim!'

Kullanıcıdan Girdi Alma:

BASH

#!/bin/bash
echo 'Adınızı girin:'
read kullanici
echo 'Merhaba, $kullanici!'

Bu script, kullanıcının adını alır ve ekrana yazdırır.

4. Dosya ve Dizin İşlemleri

Bash script ile dosya ve dizin işlemlerini otomatikleştirebilirsiniz.

🔹 Dosya Oluşturma:

BASH

touch yeni_dosya.txt

🔹 Dosya Silme:

BASH

rm eski_dosya.txt

🔹 Dizin Oluşturma:

BASH

mkdir yeni_klasor

🔹 Dosyaları Listeleme:

BASH

ls -lh

🔹 Belirli Bir Klasördeki Tüm Logları Silme:

BASH

rm -rf /var/log/*.log

5. Koşullu İfadeler ve Döngüler

Bash scriptlerinde if koşulları ve döngüler kullanarak karar mekanizmaları oluşturabilirsiniz.

If-Else Kullanımı

BASH

#!/bin/bash
echo 'Bir sayı girin:'
read sayi
if [ $sayi -gt 10 ]; then
  echo 'Sayı 10'dan büyük.'
else
  echo 'Sayı 10 veya daha küçük.'
fi

For Döngüsü Kullanımı

BASH

#!/bin/bash
for i in {1..5}
do
  echo '$i. döngü çalışıyor.'
done

Bu döngü 1'den 5'e kadar olan sayıları ekrana yazdırır.

6. İleri Seviye Teknikler

Bash scriptlerini daha gelişmiş hale getirmek için şu yöntemleri kullanabilirsiniz:

1️⃣ Cron Job ile Scripti Otomatik Çalıştırma

Cron, Linux’ta zamanlanmış görevleri çalıştırmak için kullanılır.

📌 Bir scripti her gün çalıştırmak için:

BASH

crontab -e

Aşağıdaki satırı ekleyin:

BASH

0 0 * * * /home/kullanici/backup.sh

Bu işlem her gece 00:00'da backup.sh scriptini çalıştırır.

2️⃣ Log Dosyalarını Otomatik Temizleme

Log dosyaları zamanla büyük boyutlara ulaşabilir. Bunları belirli aralıklarla temizlemek için bir script oluşturabilirsiniz:

BASH

#!/bin/bash
find /var/log -name '*.log' -type f -mtime +7 -exec rm -f {} \;
echo 'Eski loglar temizlendi.'

Bu script, 7 günden eski tüm log dosyalarını otomatik olarak siler.

3️⃣ Sistem Yedekleme Scripti

Aşağıdaki script, belirli bir dizindeki dosyaları yedekleyerek sıkıştırılmış bir dosya oluşturur:

BASH

#!/bin/bash
tarih=$(date +%F)
tar -czf /backup/site_backup_$tarih.tar.gz /var/www/html/
echo 'Yedekleme tamamlandı: site_backup_$tarih.tar.gz'

Bu script her çalıştırıldığında web sitesi dosyalarının bir yedeğini alır.

Bash scriptleri, Linux sistemlerinde otomasyonu sağlamak, sistem yönetimini kolaylaştırmak ve zaman kazandırmak için çok güçlü bir araçtır. Bash script ile sistem yönetiminizi otomatize ederek işlerinizi hızlandırabilirsiniz! Detaylı olarak video eğitimi için; Udemy Eğitimi

Paylaş: Facebook X LinkedIn WhatsApp

Önceki Yazı

PHP ile E-posta Gönderme (PHPMailer Kullanımı)

Sonraki Yazı

PHP ile Tarih ve Saat İşlemleri